Transferyna to białko, które wiąże żelazo i transportuje je tam, gdzie nasz organizm najbardziej go potrzebuje. Kiedy poziom transferyny jest wystarczający, twoje ciało może efektywnie wykorzystać żelazo, które dostarczasz w diecie. Wprawdzie to od zawartość żelaza zależy produkcja transferyny, ale na jej poziom wpływać może również: stan zapalny, kondycja wątroby i choroby nerek. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o wysokich i niskich poziomach transferyny, oraz sposobach na ich poprawę.
Czym właściwie jest transferyna?
Transferyna to białko, które wiąże żelazo i transportuje je po całym organizmie. Jest głównym nośnikiem żelaza we krwi. Kiedy ilość transferyny jest wystarczająca, twoje ciało może efektywnie wykorzystać żelazo, które otrzymujesz z dietą .
Poziom transferyny wzrasta wraz z niedoborem żelaza. Kiedy poziom żelaza jest niski, twoje ciało będzie starało się zrekompensować braki poprzez wzmożoną produkcję transferyny w celu zwiększenia dostępności żelaza. Z drugiej strony ilość transferyna zmniejszy się wraz z jego nadmiarem.
Białko to jest wytwarzane w wątrobie, więc jego poziomy są również związane z jej zdrowiem, jak i ze stanem zapalnym ogólnie. Transferyna jest ujemnym białkiem ostrej fazy. Oznacza to, że podczas zapalenia, gdy wątroba zwiększa produkcję białek związanych z zapaleniem (np. CRP, ferrytyna), zmniejsza się produkcja transferyny .
Poziom transferyny można mierzyć bezpośrednio za pomocą badania krwi. Alternatywnie, można je również mierzyć pośrednio, stosując całkowitą zdolność wiązania żelaza (TIBC).
Normalny zakres
U zdrowych osób poziom transferyny będzie zwykle wynosił od 200 do 370 mg / dl (miligramów na decylitr).
Wysokie poziomy transferyny
Przyczyny wysokich poziomów transferyny
1) Niedobór żelaza
Najczęstszą przyczyną podwyższonej transferyny jest niedobór żelaza.
2) Pigułki antykoncepcyjne
Podczas badania 117 kobiet te, które przyjmowały pigułki antykoncepcyjne (doustne środki antykoncepcyjne) przez co najmniej 2 lata, miały wyższy poziom transferyny niż kobiety, które nigdy ich nie przyjmowały.
Sposoby zmniejszania poziomów transferyny
Zwiększ ilość żelaza w diecie
Stosowanie diety bogatej w żelazo może zapobiec jego niedoborowi. Pokarmy zawierające dużo żelaza to czerwone mięso, drób i ryby.
Suplementy żelaza pomogą zwiększyć jego poziom, ale należy je przyjmować tylko wtedy, gdy występuje niedobór żelaza, którego nie można skorygować dietą.
Zmniejsz spożycie napojów takich jak kawa, kakao, zielona i ziołowa herbata, ponieważ zmniejszają one wchłanianie żelaza z pożywienia.
Witamina C pomaga zwiększyć wchłanianie żelaza. Dobrym pomysłem jest włączenie źródeł witaminy C do posiłków bogatych w żelazo (sok z cytryny, kapusta kiszona).
Niski poziom transferyny
Przyczyny niskiego poziomu transferyny
1) Hemochromatoza pierwotna
Najczęstszą przyczyną niskich poziomów transferyny jest hemochromatoza pierwotna (nadmiar żelaza).
2) Niedożywienie
Aby wyprodukować białko, wątroba potrzebuje zasobów. Potrzebuje aminokwasów, które otrzymujesz jako białko dietetyczne. Kiedy w diecie brakuje białka, twoja wątroba nie może skutecznie produkować transferyny.
W badaniach z udziałem ponad 80 dzieci te, które były niedożywione, miały znacząco niższe poziomy transferyny.
3) Zapalenie
Jak wspomniano powyżej, transferyna jest ujemnym białkiem ostrej fazy. Gdy wątroba zwiększa produkcję białek związanych z zapaleniem (np. CRP, ferrytyna), zmniejsza wytwarzanie transferyny. Wiele dolegliwości, takich jak zakażenie i rak, może obniżać poziomy transferyny.
W badaniu obserwacyjnym z udziałem 297 osób, pacjenci z czynnym nieswoistym zapaleniem jelit (IBD: zarówno choroba Crohna, jak i wrzodziejące zapalenie jelita grubego) mieli znacząco niższe poziomy transferyny. Zwiększona aktywność IBD i nasilenie zapalenia były związane z niższymi poziomami transferyny.
Podobne wyniki dało badanie, w którym porównano 20 pacjentów z przewlekłą chorobą przyzębia (zapaleniem dziąseł) i 20 zdrowych osób. Okazało się, że osoby z przewlekłym zapaleniem dziąseł miały niższe poziomy transferyny. Trzy miesiące po leczeniu zapalenia, poziom transferyny we krwi wzrósł do poziomu obserwowanego u zdrowych osób.
Stan przedrzucawkowy, który powoduje wysokie ciśnienie krwi w czasie ciąży, jest związany ze stanem zapalnym. Kobiety ze stanem przedrzucawkowym mogą mieć obniżone poziomy transferyny.
4) Schorzenia wątroby
W przypadku niektórych chorób dotykających wątrobę, nie może ona skutecznie produkować transferyny.
Może to być spowodowane zaburzeniami czynności wątroby, stanem zapalanym lub nadmiernym spożyciem alkoholu.
Pacjenci ze schorzeniami wątroby mają znacznie niższe poziomy transferyny niż osoby zdrowe.
5) Zaburzenia pracy nerek
Zespół nerczycowy to choroba nerek, która powoduje wydalanie przez organizm zbyt dużej ilości białka w moczu. Transferyna jest jednym z białek, które zostają wydalone. Dlatego pacjenci z zespołem nerczycowym mogą mieć znaczną straty transferyny.
6) Predyspozycje genetyczne
Poziom transferyny może być niski ze względu na czynniki genetyczne.
Sposoby zwiększenia poziomów transferyny
- Zbadaj się na potencjalną hemochromatozę pierwotną
- Aby zwiększyć transferynę, powinieneś upewnić się, że nie masz wysokiego poziomu żelaza.
- Jeśli transferyna jest niska z powodu hemochromatozy pierwotnej:
- Unikaj pokarmów bogatych w żelazo, takich jak czerwone mięso, ryby.
- Jedz więcej pokarmów, które zmniejszają wchłanianie żelaza, takich jak błonnik i kwas fitynowy (z pełnych ziaren), oraz chili
- Pij więcej kawy, kakao, zielonej herbaty i herbat ziołowych, takich jak rumianek, kwiat limonki, miesięcznica roczna, mięta i werbena – wszystko to zmniejsza wchłanianie żelaza [R, R, R, R, R, R]
- Ćwicz więcej. Regularne ćwiczenia pomogą zapobiec nadmiernemu wzrostowi poziomu żelaza
Następujące suplementy mogą również pomóc w zmniejszeniu wchłaniania żelaza:
- Wapń
- Mangan
- Cynk
- Kurkumina
- Ekstrakt z pestek winogron
- EGCG
Wprowadź dobrze zrównoważoną dietę
Upewnij się, że Twoja dieta jest bogata w białko i składniki odżywcze. Białka są potrzebne do efektywnego wytwarzania transferyny.
Zbadaj się pod kątem potencjalnego stanu zapalnego
Jeśli zapalenie jest podstawową przyczyną niskiego poziomu transferyny, ważne jest, abyś skontaktował się z lekarzem w celu poradzenia sobie z tym problemem.
Dodaj komentarz